Bağımlılık, kişilerin bir madde ya da duruma karşı yüksek ihtiyaç ve muhtaçlık hissetmesidir. Bağımlı olan kişiler, bu hislerini ve bu nesnelere karşı olan dürtülerini kontrol ederken oldukça zorlanırlar. Bağımlılıklarından başka bir şey düşünemez hale gelirler ve bu durum onların kaliteli bir yaşam sürmelerine engel olur.

Bağımlılıklar, kronik bir beyin hastalığı olarak kabul edilir. Bu gözle bakacak olursak; tıpkı şeker ve kalp hastalıkları, şizofreni gibi ilaç tedavisi ile durdurulabilen ancak tamamen iyileşemeyen hastalıklar segmentinde yer alır.

Bağımlılığın, tek bir durum ya da nedene bağlı olarak ortaya çıktığına dair kesin bir şey söylemek mümkün değildir. Sosyal, biyolojik, genetik ve davranışsal nedenler gibi birçok durumda ortaya çıkabildiği gibi, birden fazla nedene bağlı olarak da görülebilir.

Her bireyin sahip olduğu bağımlılık ve bağımlılığa karşı verdiği tepki birbirinden farklıdır. Bu nedenle, belirtilerin herkeste aynı olduğunu söylemek doğru olmaz. Ancak, çoğu bağımlı insanlarda ortak olarak görülen bazı noktalar vardır. Bağımlılığın belirtilerinden bazıları şunlardır;

Bağımlı olunan şeye karşı yoksunluk belirtilerinin görülmesi

Bağımlı olunan şeyi elde ettikten sonra hissedilen rahatlama

Bağımlı olunan nesne ya da durumu daha fazla kullanma veya daha fazla yaşama

Kişinin bağımlı olunan şey nedeni ile kendisine ve hayatına zarar vermesi

Sürekli olarak bağımlı olunan nesneyi, durumu, olguyu düşünme

Peki, Başa Çıkmak İçin Ne Yapmak Gerekir?

Bağımlılıkla başa çıkmanın en iyi ve kesin yolu tedavi olmaktır. Bağımlı olan bireyler, isteseler dahi kendi kendilerini iyileştirme konusunda başarılı olamazlar ve bağımlılıklarını kolayca bırakamazlar. Bu nedenle bir uzmandan bağımlılıkla ilgili destek almak, bu sürecin daha kolay ve rahat atlatılmasını sağlayacaktır.

Bağımlılık Tedavisi Nasıl Olur?

Hastanın psikiyatrik durum değerlendirilmesi sonrası, tanıyı kesinleştirmek için nöropsikiyatrik ve psikolojik testleri yapılmaktadır.

Bağımlılığın tedavisinde tanının netleşmesinden sonra, kişi psikososyal açıdan değerlendirilir ve ailesiyle birlikte görüşme yapılır. Görüşmeler sonrasında yatış yapılmasına gerek olmazsa, ayaktan tedavi programına alınır.

Etkili bir bağımlılık tedavisi için aranan özellikler şöyledir;

• Tanı veya eştanıları ortaya koymak
• Tedavi için uygunluğu belirlemek
• Başlangıç tedavi
• Psikososyal tedavi için planlamayı yapmak
• Önerilen tedaviler için riskleri ve kontraendikasyonları değerlendirmek
• Eştanılar düşünülüyorsa ilgili bölümden konsültasyon istemek.
• Tam bir hikaye
• Fiziki muayene
• Mental durum muayenesi
• İlgili laboratuvar testleri
• Psikiyatrik değerlendirme

Bağımlılığın ne kadar zaman sonra gelişeceğine dair kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Bu durum kişinin fiziksel ve ruhsal yapısına göre değişiklik gösterir.

Yakınları olarak, bu dönemde sabırlı, anlayışlı olmak ve kişinin istekleri konusunda onlara destek olmak önemlidir.